Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) είναι μια διαταραχή που φαίνεται να συναντάται όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια, τόσο σε παιδιά προσχολικής, όσο και σε παιδιά σχολικής ηλικίας, επηρεάζοντας τη μαθησιακή τους πρόοδο, αλλά και τη συμπεριφορά.
Κύρια χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης διαταραχής αποτελούν η έντονη απροσεξία- κινητικότητα και η παρορμητικότητα. Άλλα χαρακτηριστικά αποτελούν η υπερβολική δραστηριότητα, η δυσκολία στην υπακοή κανόνων – εντολών – οδηγιών, η φτωχή εστίαση προσοχής ή αντίθετα, η επιμονή στην προσπάθεια εκτέλεσης μιας άσκησης, η δυσκολία στη ρύθμιση των συναισθημάτων, οι έντονες μεταπτώσεις στην απόδοσή τους και η δυσκολία στην επίλυση προβλημάτων.
Εντούτοις, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι κάθε παιδί είναι ξεχωριστό κι άρα τα παραπάνω χαρακτηριστικά μπορεί να διαφοροποιούνται ανά περιστατικό κι ανά ηλικία.
Για παράδειγμα, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας με ΔΕΠ-Υ χαρακτηρίζονται συχνά ως ανυπάκουα κι αδέξια, αφού δε δείχνουν να επηρεάζονται από οποιαδήποτε απειλή τιμωρίας ή επιβράβευσης και δεν έχουν ιδιαίτερη την αίσθηση του κινδύνου.
Με την είσοδό τους στο σχολείο όμως, τα παιδιά αυτά μπορεί να εμφανίσουν κι άλλα συμπτώματα, τα οποία σχετίζονται με το σχολικό περιβάλλον. Τέτοιου είδους συμπτώματα μπορεί να είναι η δυσκολία στην ανάγνωση, τη γραφή, αλλά και στη συμπεριφορά.
Δεν είναι λίγα τα παιδιά σχολικής ηλικίας με ΔΕΠ-Υ που εμφανίζουν εναντιωματική προκλητική συμπεριφορά ή διαταραχή διαγωγής. Αυτά μπορεί να πηγάζουν από τη χαμηλή αυτοεκτίμηση κι αυτοπεποίθηση που αποκτούν από το οικογενειακό ή σχολικό τους περιβάλλον.
Άλλα πάλι παιδιά συνεχίζουν με την είσοδό τους στο σχολείο, να εμφανίζουν απλώς τα αμιγή χαρακτηριστικά της ΔΕΠ-Υ, χωρίς καμία άλλη δυσκολία.
Τι συμβαίνει όμως με το λόγο και την Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα;
Η καθυστέρηση στη γλωσσική ανάπτυξη δεν αποτελεί σπάνιο φαινόμενο (25% – 40%). Συνήθως τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ μιλούν το ίδιο παρορμητικά, όπως αντιδρούν.
Σαν αποτέλεσμα, ο λόγος τους χαρακτηρίζεται από μεταθέσεις φωνημάτων, παραλείψεις ή αντικαταστάσεις (όπως /σιρηρόδρομος/ αντί /σιδηρόδρομος/). Στα πλαίσια δε του σχολείου, παρατηρούνται αναγραμματισμοί, αντικαταστάσεις, προσθήκες γραφημάτων, που καθιστούν τη γραφή μια σύνθετη και δύσκολη διαδικασία για τα ίδια τα παιδιά.
Ωστόσο, υπάρχουν έρευνες που αναφέρουν ότι τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ μπορεί να μην παρουσιάζουν καμία δυσκολία στον ελεύθερο- αυθόρμητο προφορικό τους λόγο, αλλά όταν τους ζητείται να οργανώσουν τη σκέψη και την ομιλία τους για να απαντήσουν σε ερωτήσεις ή να περιγράψουν κάτι, τότε φαίνεται να δυσκολεύονται αρκετά.
Αυτό υποδεικνύει ότι οι δυσκολίες στο λόγο τους οφείλονται σε ελλείμματα στις ανώτερες γνωστικές λειτουργίες, που σχετίζονται με την οργάνωση, τη σκέψη, αλλά και τη συμπεριφορά.
Κοινή παραδοχή επίσης, των επιστημόνων του λόγου που εργάζονται ή μελετούν παιδιά που έχουν διαγνωστεί με ΔΕΠ-Υ αποτελεί η δυσκολία στην ακουστική διάκριση. Δηλαδή τα παιδιά αδυνατούν να διακρίνουν ακουστικά ή ακόμη και γραπτά ορισμένους ήχους της γλώσσας μας, με αποτέλεσμα να κάνουν λάθη που δεν αντιλαμβάνονται (για παράδειγμα, λένε ή γράφουν /βρόμος/ αντί /δρόμος/ , /πανηχύρι/ αντί /πανηγύρι/).
Σε κάθε περίπτωση, η λογοθεραπεία στα παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα αποτελεί σημαντικό αρωγό στην γνωστική και μαθησιακή εξέλιξη των παιδιών, αφού έχει σαν στόχο τόσο την οργάνωση του λόγου, όσο και την εξάλειψη δυσκολιών που οδηγούν σε μαθησιακά ελλείμματα.
Πηγη: tvxs.gr
Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα και λογοθεραπεία
